Położone w południowej Owernii, w departamencie Górnej Loary miasteczko Lavoûte-Chilhac, znajdujące się na liście „Plus beaux villages de France” (Najpiękniejszych Miasteczek Francji*), zawdzięcza swój urok rzece Allier, która zatacza tutaj bardzo zamknięte zakole, sprawiając, że miasteczko jest przez nią otoczone w 330°. Jego nazwa pochodzi z łacińskiego „volta”, oznaczającego „zakole”, i odnoszącego się do zawiłych meandrów rzeki Allier.
To niezwykle
malownicze usytuowanie ukształtowało duszę i historię tego miejsca, przyczyniając
się do powstania tutaj w XI wieku klasztoru, ufundowanego przez Odilona de Mercœur, piątego opata z Cluny, zakonu cieszącego się
od XI wieku niezwykłą renomą na całym chrześcijańskim Zachodzie. 14 września
1025 podpisał on akt założenia klasztoru "Sainte-Croix de La Volte"
(«Świętego Krzyża Zakola »). Lavoûte-Chilhac stała się wówczas ważnym
ośrodkiem kultu religijnego.
To właśnie wokół tego klasztoru, podlegającego opactwu w
Cluny, powstanie osada, która przystosuje się do swojego niezwykłego położenia
geograficznego w cyrku lodowcowym, otoczonym skalistymi ścianami, w objęciach
rzeki Allier.
Dzisiaj z dawnego opactwa ufundowanego przez Odilona de
Mercoeur, przekształcanego kilkakrotnie aż do rewolucji, zachowało się niewiele
budowli. Jednak te nieliczne, które się zachowały, pochodzące z XIII, XV i
głównie z XVIII wieku doskonale ilustrują poszczególne etapy rozbudowy
klasztoru i kryją w sobie do dzisiaj średniowieczne skarby. Wznoszą się one dumnie
pośrodku zakola rzeki, i są zgrupowane głównie wokół kościoła klasztornego św.
Krzyża, w otoczeniu późnośredniowiecznych fortyfikacji.
W kościele św. Krzyża, który jest prawdziwym klejnotem
architektury gotyckiej, możemy podziwiać romańską figurę Chrystusa z drewna
polichromowanego z XII wieku oraz misternie rzeźbione stalle z XVI wieku.
Lavoûte-Chilhac kryje w sobie również fascynującą legendę. 8
lipca 1496, dwie dziewczynki bawiły się kamykami rzecznymi na brzegu Allier, rozłupując
jeden z nich, ujrzały wewnątrz obraz matki Bożej trzymającej w ręku dzieciątko
Jezus.
Mnisi benedyktyńscy dopatrzyli się w tym boskiego znaku, i
zachowali ów « cudowny kamyk ». Zostały mu potem przypisane liczne uzdrowienia,
przyciągając pielgrzymów z całego regionu. Do dziś można podziwiać tę relikwię
w kościele, włożoną przez mnichów do srebrnego relikwiarza.
W Lavoûte-Chilhac przyroda dyktuje swoje prawa! Tutejsze
budowle musiały na przełomie wieków stawiać opór licznym wylewom burzliwej rzeki
Allier.
Średniowieczny most, prowadzący do miasteczka, wybudowany w
XIII wieku, mierzący 64 metry długości, i wsparty na czterech różnego wymiaru łukach,
solidnie zakotwiczonych na skalnych ławicach, jest jedynym mostem usytuowanym
na rzece Allier, który przetrwał wieki stawiając opór ogromnym wylewom rzeki.
Podczas gdy wiele innych mostów zostało porwanych przez nurt rzeki, most w Lavoûte-Chilhac
świadczy o geniuszu jego średniowiecznych budowniczych. Przejście po nim jest
niczym wędrówka śladami 800 letniej historii.
Ten wyjątkowy most łączy dwie dzielnice, na które dzieli się
miasteczko: dzielnicę Barrys, gdzie znajduje się klasztor i kościół, z wąskimi przejściami
pomiędzy grupami domów, które umożliwiały mieszkańcom dojście do rzeki lub szybkie
udanie się z jednej ulicy do drugiej. Na przeciwnym, lewym brzegu rzeki,
zwrócone tyłem do skalnej ściany, ustawione są XIX wieczne domy, których
wyjątkowo wysokie fasady przypominają o tym, iż musiały się opierać wzbierającym
wodom rzeki Allier.
Czasem złowroga, ale najczęściej przyjazna, malownicza przyroda Lavoûte-Chilhac i jego okolic sprzyja turystyce, pieszym wędrówkom oraz uprawianiu licznych sportów.
*We Francji istnieje stowarzyszenie "Les Plus Beaux
Villages de France", czyli "Najpiękniejsze miasteczka Francji",
które zostało założone w 1982 roku. Stowarzyszenie powstało w celu ochrony i
promocji niezwykłego dziedzictwa niewielkich, ale wyjątkowych gmin. Należą do
nich zarazem niewielkie osady jak i małe miasteczka.
